Explorations in Photography #2
Focus point 2: The impact of artificial intelligence on photography
More than 30 years ago, I started as a student of what seemed to me then the most promising study: artificial intelligence. After a career as a cognitive neuroscientist, I have recently moved on to continue full time as a photographer. For inspiration, yesterday I attended a photo talk by Tryntsje Nauta, a Leeuwarden-based photographer who creates beautiful portraits. Afterwards, she told me that like many, she was quite worried about the advance of artificial intelligence and the impact it will have on her work. Where is it going, she too wondered aloud. High time to delve into the matter...!
We currently encounter Artificial intelligence (AI) on a daily basis; it has become ubiquitous. It is rapidly changing the way we work, communicate and create. It is also revolutionizing photography, opening up numerous new possibilities. Its implications evoke both excitement and concern. It is therefore good to examine the potential impact of AI on art and photography in particular, and think about how we should deal with it.
Professional photography is at the beginning of a significant transformation. One tangible way AI is already significantly influencing photography is through image processing. For example, AI-driven algorithms can analyze images, identify patterns and automatically adjust settings, changing the way photographers do post-processing. Think of portrait photographers using AI to remove or adjust blemishes in skin, hair, make-up or clothing, without extensive manual editing. Similarly, landscape photographers can use AI algorithms to remove distracting elements or make adjustments to add drama to the image.
However, the integration of AI into photography also raises questions about artistic expression and human creativity. Some fear that AI will erode the authenticity and craftsmanship that defines traditional photography.
Indeed, in advertising and fashion photography, the integration of AI promises to drastically change the way of working. Consequently, this raises many concerns about job losses. AI-driven algorithms can analyze consumer preferences, predict trends and generate targeted visual content with great speed and accuracy. While this shift towards automation offers benefits in terms of efficiency and scalability, it definitely creates challenges for photographers whose livelihoods depend on image production.
Proponents argue that AI can be a powerful tool for creative exploration and innovation, allowing image-makers to push their creative boundaries. By embracing AI as a complementary tool, photographers can unlock new possibilities to experiment more, for example, to further develop an existing personal style.
For instance, Bastiaan Woudt, a leading Dutch photographer, combines previous work with the new possibilities of AI, managing to blur the line between reality and imagination. Similarly, Refik Anadol - his work is currently exhibited at the Kunsthal in Rotterdam until 1 April 2024 - explores the relationship between humans and machines through AI technologies. Using artificial intelligence, data visualization and algorithms, Anadol paints with data, so to speak.
The trick now is to strike a balance between technological innovation and artistic integrity. We need to see AI as a catalyst for creative exploration rather than a threat to creativity. As photographers, we stand on the threshold of a new era that will hopefully be defined by collaboration, experimentation and innovation.
In this ever-evolving field, one thing remains clear: the true power of photography lies in the stories we tell, the emotions we evoke and the connections we make with our audience. Regardless of whether we embrace the possibilities of AI, the essence of photography lies not in pixels and algorithms, but in human imagination. Rather than limiting that imagination, AI may actually enhance and expand it, allowing photographers to discover new directions in their own artistic expression.
Don't forget to watch Refik Anadol's fascinating TED talk below, and in case you missed my previous 'Explorations in photography' on embracing imperfection, you can find it here.
Verkenningen in fotografie
Focuspunt 2: De impact van kunstmatige intelligentie op fotografie
Meer dan dertig jaar geleden begon ik als student van wat me toen de meest veelbelovende studie leek: kunstmatige intelligentie. Na een carrière als cognitief neurowetenschapper heb ik recent de bakens verzet om fulltime als fotograaf verder te gaan. Ter inspiratie woonde ik gisteren een fototalk bij van Tryntsje Nauta, een fotografe uit Leeuwarden die prachtige portretten maakt. Na afloop vertelde ze me dat ze zoals velen best bezorgd was over de opmars van kunstmatige intelligentie en de gevolgen die het zal hebben voor haar werk. Waar gaat het naartoe vroeg ook zij zich hardop af. Hoog tijd om ons eens in de materie te verdiepen…!
Kunstmatige intelligentie (AI) komen we inmiddels dagelijks en overal tegen. Het verandert de manier waarop we werken, communiceren en creëren in razend tempo. Ook in de fotografie zorgt het voor een revolutie die tal van nieuwe mogelijkheden biedt. De implicaties ervan roepen zowel opwinding als bezorgdheid op. Het is daarom goed om de mogelijke impact van de AI op de kunst en de fotografie in het bijzonder te onderzoeken en na te denken over hoe we daarmee om kunnen gaan.
Professionele fotografie staat aan het begin van een aanzienlijke transformatie. Een tastbare manier waarop AI de fotografie nu al flink beïnvloedt, is bijvoorbeeld door middel van beeldbewerking. Door AI gestuurde algoritmen kunnen afbeeldingen analyseren, patronen identificeren en automatisch instellingen aanpassen, waardoor de manier van nabewerking voor fotografen verandert. Denk aan portretfotografen die gebruik maken van AI om oneffenheden in bijvoorbeeld de huid, haar, make-up of kleding naar wens weg te halen of aan te passen, zonder uitvoerige handmatige bewerking. En zo kunnen landschapsfotografen AI-algoritmen gebruiken om elementen te verwijderen of toe te voegen, om bijvoorbeeld meer rust of juist dramatiek in het beeld te krijgen.
De integratie van AI in de fotografie roept echter ook vragen op over artistieke expressie en menselijke creativiteit. Sommigen vrezen dat AI de authenticiteit en het vakmanschap dat de traditionele fotografie definieert, zal aantasten.
In reclame- en modefotografie belooft de integratie van AI de werkwijze inderdaad drastisch te veranderen. Dit roept dan ook veel zorgen op over baanverlies. Door AI gestuurde algoritmen kunnen met grote snelheid en nauwkeurigheid consumentenvoorkeuren analyseren, trends voorspellen en gerichte visuele inhoud genereren. Deze verschuiving naar automatisering biedt weliswaar voordelen op het gebied van efficiëntie en schaalbaarheid, maar schept beslist ook uitdagingen voor fotografen wiens levensonderhoud afhankelijk is van beeldproductie.
Voorstanders betogen dat AI een krachtig instrument kan zijn voor creatieve verkenning en innovatie, waardoor beeldmakers hun creatieve grenzen kunnen verleggen. Door AI te omarmen als een aanvullend instrument, kunnen fotografen de nieuwe mogelijkheden benutten om bijvoorbeeld meer te experimenteren en zo een bestaande eigen stijl verder door te ontwikkelen.
Bastiaan Woudt, een toonaangevende Nederlandse fotograaf, combineert bijvoorbeeld eerder werk met de nieuwe mogelijkheden van AI, waarbij hij de grens tussen realiteit en verbeelding weet te vervagen. Op dezelfde manier onderzoekt Refik Anadol – zijn werkt wordt tot 1 april 2024 tentoongesteld in de Kunsthal te Rotterdam – de relatie tussen mens en machine via AI-technologieën. Door gebruik te maken van kunstmatige intelligentie, datavisualisatie en algoritmen, schildert Anadol als het ware met data.
De kunst is nu om een balans te vinden tussen technologische innovatie en artistieke integriteit. We moeten AI als een katalysator zien voor creatieve verkenning in plaats van een bedreiging voor creativiteit. Als fotografen staan we op de drempel van een nieuw tijdperk dat hopelijk vooral zal bestaan uit samenwerking, experiment en innovatie.
In dit voortdurend veranderende werkveld blijft één ding duidelijk: de ware kracht van fotografie ligt in de verhalen die we vertellen, de emoties die we oproepen en de verbindingen die we maken met ons publiek. Of we de mogelijkheden van AI nou wel of niet omarmen, de essentie van fotografie ligt niet in pixels en algoritmen, maar in de menselijke verbeelding. In plaats van die verbeelding te beperken, kan AI deze juist versterken en uitbreiden, waardoor fotografen nieuwe richtingen kunnen ontdekken in hun eigen artistieke expressie.
Vergeet niet onderstaande fascinerende TED-talk van Refik Anadol te bekijken, en mocht je mijn vorige ‘Verkenningen in fotografie’ over het omarmen van imperfectie gemist hebben, die vind je hier.
