Explorations in photography
Focus point 1: Embracing the Beauty of Imperfection
Photography is often all about perfection. We strive for flawless composition, impeccable lighting and razor-sharp focus. But amidst this pursuit of perfection, there exists a captivating allure in imperfection - a beauty that lies in the unexpected, the flawed and the spontaneous.
Embracing imperfection in photography does not mean settling for mediocrity; the point is that perfection is not always the key to capturing the essence of a moment or subject. In fact, imperfections can add depth, character and emotion to an image, turning a snapshot into a work of art.
“The storm”. Surhuisterveen, the Netherlands (2019). From the series “Frame of Mind”. C-print on alu-dibond, 90 x 90, edition of 7 + 1 AP.
Consider, for example, the concept of wabi-sabi, a Japanese aesthetic philosophy that finds beauty in impermanence and imperfection. This concept recognizes the inherent impermanence of life and the subtle beauty of the natural cycle of growth and decay. In photography, embracing wabi-sabi means appreciating the beauty of weathered textures, asymmetrical compositions and fleeting moments.
Take, for example, the iconic photographs of Henri Cartier-Bresson, often hailed as the master of capturing the 'decisive moment'. His photographs, full of controlled chaos, contain a high degree of spontaneity - subjects caught in the midst of action, fleeting expressions frozen in time. Cartier-Bresson understood the power of embracing chance and randomness, allowing the unpredictability of life to shape his perfect compositions.
In landscape photography, the unpredictable forces of nature often play a central role in shaping the final image. A good example are the beautiful landscapes photographed by Ansel Adams. His famous black-and-white photographs of the American West evoke a sense of grandeur and timelessness. According to Adams, the perfect shot often required patience, perseverance and a willingness to adapt to changing conditions. In his pursuit of perfection, Adams embraced nature's imperfections - the changing light, the unpredictable weather, the rugged terrain. He made them part of his artistic vision.
Onion field. Zeeuws-Vlaanderen, the Netherlands (2012). C-print on alu-dibond, 180 x 120, edition of 15 + 1 AP.
Similarly, the work of Stephan Vanfleteren, a Belgian photographer known for his incisive black-and-white portraits and documentary projects, captures the essence of human beings by magnifying their very imperfections. The studio portraits in his most recent book Atelier reflect the same amount of endless patience in waiting for the perfect light to portray the imperfect beauty of his models, ranging from majorette girls to dead animals. Vanfleteren's photographs often reveal the raw, unfiltered emotions of his subjects, conveying a sense of vulnerability and authenticity. Whether he captures the weathered faces of fishermen on the Belgian coast or the resilient spirit of survivors in war-ravaged areas, Vanfleteren's work reflects universal experiences such as love, loss and resilience. Every fold, every scar, every line tells a story.
In today's digital age, where editing software allows photographers to meticulously retouch and manipulate their photographs, the appeal of imperfection seems to be becoming rarer. Yet the beauty of imperfection remains a timeless and universal theme in photography. Not surprisingly, analogue photography is experiencing a true revival.
Residual Memory. Surhuisterveen, the Netherlands (2021). C-print on alu-dibond, based on Van Dyke Brown cyanotype, 50 x 50, edition of 7 + 1 AP.
In summary, it is the accidental mishaps, the unexpected glances, the subtle laugh lines in ageing faces, the weathered textures of crumbling architecture, the fleeting moments of connection amid the chaos of life - that show the world as it is, impermanent and fragile. For these reasons, I am strongly attracted to the work of the aforementioned photographers, as well as to analogue techniques such as cyanotypes. Embracing the imperfection in the image brings one closer to life as it is.
Verkenningen in fotografie
Focuspunt 1: De schoonheid van imperfectie omarmen
In de fotografie draait het dikwijls om perfectie. We streven naar een vlekkeloze compositie, een onberispelijke belichting en een haarscherpe focus. Maar te midden van dit streven naar perfectie bestaat er eveneens een aantrekkingskracht naar het imperfecte - een schoonheid die ligt in het onverwachte, het gebrekkige en het spontane.
Het omarmen van imperfectie in de fotografie betekent niet dat je genoegen neemt met middelmatigheid; het gaat erom dat perfectie niet altijd de sleutel is tot het vastleggen van de essentie van een moment of onderwerp. Sterker nog, imperfecties kunnen diepte, karakter en emotie toevoegen aan een beeld, waardoor het van een kiekje een kunstwerk wordt.
Denk bijvoorbeeld aan het concept van wabi-sabi, een Japanse esthetische filosofie die schoonheid vindt in vergankelijkheid en imperfectie. Dit concept erkent de inherente vergankelijkheid van het leven en de subtiele schoonheid van de natuurlijke cyclus van groei en verval. In de fotografie betekent het omarmen van wabi-sabi dat je de schoonheid van verweerde texturen, asymmetrische composities en vluchtige momenten waardeert.
The point being II. Surhuisterveen, the Netherlands (2023). From the series “The point being”. C-print on alu-dibond, 90 x 60, edition of 7 + 1 AP.
Neem bijvoorbeeld de iconische foto's van Henri Cartier-Bresson, vaak geroemd als de meester in het vastleggen van het ‘beslissende moment’. Zijn foto’s, vol van gecontrolleerde chaos, bevatten een grote mate van spontaniteit - onderwerpen midden in actie, vluchtige uitdrukkingen bevroren in de tijd. Cartier-Bresson begreep de kracht van het omarmen van toeval en willekeur, waardoor de onvoorspelbaarheid van het leven zijn perfecte composities vorm gaf.
Bij landschapsfotografie spelen de onvoorspelbare krachten van de natuur vaak een centrale rol in de vorming van het uiteindelijke beeld. Een goed voorbeeld zijn de prachtige landschappen die Ansel Adams fotografeerde. Zijn beroemde zwart-witfoto's van het Amerikaanse Westen roepen een gevoel van grootsheid en tijdloosheid op. De perfecte opname vereiste volgens Adams vaak veel geduld, doorzettingsvermogen en de bereidheid om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. In zijn streven naar perfectie omarmde Adams de imperfecties van de natuur - het veranderende licht, het onvoorspelbare weer, het ruige terrein. Hij maakte ze onderdeel van zijn artistieke visie.
Between heaven & earth II. Les Landes, France (2014). C-print on alu-dibond, 180 x 120, edition of 15 + 1 AP.
Ook het werk van Stephan Vanfleteren, een Belgische fotograaf die bekend staat om zijn indringende zwart-wit portretten en documentaire projecten, legt de essentie van de mens vast door juist de imperfectie uit te vergroten. De studioportretten in zijn meest recente boek Atelier weerspiegelen dezelfde hoeveelheid eindeloos geduld in het wachten op het perfecte licht om de onvolmaakte schoonheid van zijn modellen te portretteren, variërend van majorettemeisjes tot dode dieren. Vanfleterens foto's onthullen vaak de rauwe, ongefilterde emoties van zijn onderwerpen en geven een gevoel van kwetsbaarheid en authenticiteit. Of hij nu de verweerde gezichten van vissers aan de Belgische kust vastlegt of de veerkrachtige geest van overlevenden in door oorlog geteisterde gebieden, het werk van Vanfleteren weerspiegelt universele ervaringen zoals liefde, verlies en veerkracht. Elke vouw, elk litteken, elke lijn vertelt een verhaal.
In het huidige digitale tijdperk, waarin bewerkingssoftware fotografen in staat stelt om hun foto's minutieus te retoucheren en te manipuleren, lijkt de aantrekkingskracht van imperfectie zeldzamer te worden. Toch blijft de schoonheid van imperfectie een tijdloos en universeel thema in de fotografie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat analoge fotografie een ware revival doormaakt.
Samenvattend zijn het juist de toevallige ongelukjes, de onverwachte blikken, de subtiele lachrimpels in ouder wordende gezichten, de verweerde texturen van afbrokkelende architectuur, de vluchtige momenten van verbinding te midden van de chaos van het leven - die de wereld laten zien zoals ‘ie is, vergankelijk en kwetsbaar. Om deze redenen voel ik me sterk aangetrokken tot het werk van eerdergenoemde fotografen, alsook tot analoge technieken zoals cyanotypes. Door de imperfectie in het beeld te omarmen, kom je dichter bij het leven zoals het is.
