Creativity, productivity, and rituals

What is the relationship between creativity, productivity, and daily rituals? That's a question that many artists, writers, and thinkers have been exploring for centuries. I too am trying to get a grip on my own creativity, a process that doesn't easily let itself be directed. Often it moves in waves, with periods of high productivity alternating with periods of searching and struggling. But developing recurring routines plus a healthy dose of eagerness to learn certainly seem to contribute to more continuity and productivity. The relationship between creativity, productivity, and rituals is complex, but also fundamental to understanding how artistic achievements come about. Here's a modest attempt at that.

🎨 Creativity: the spark

Creativity is often the starting point: the ability to see and imagine new ideas, connections, or forms. But as mentioned, creative inspiration is unpredictable—it doesn't always come when you need it. This is where the importance of rituals and routines comes into play.

⚙️ Productivity: the execution

Productivity is about consistently delivering work: transforming ideas into tangible forms like paintings, poems, musical pieces, or in my case, primarily photographs. While creativity can sometimes be chaotic and fleeting, productivity demands discipline and repetition. It may sometimes come across as slightly obsessive, but it's certainly useful for making progress.

🔁 Rituals: the bridge between spark and execution

Daily rituals often form a psychological transition from the ordinary world to the creative space. For me a typical day starts with a workout on my Tacx Neo Smart Trainer, followed by cornflakes + the newspaper, a hot shower, brewing an espresso, and finally a round of visits to my favorite websites before really starting. They:

• Signal to my brain: "it's time to create."

• Create structure in an otherwise free and unpredictable process.

• Build momentum: through repetition, they become almost automatic, lowering the threshold to begin.

• Provide 'headspace' for creative work and protect against distractions.

🌱 The synergy

When rituals are well-aligned with one's creative rhythm, a kind of flow emerges where creativity and productivity reinforce each other. I don't have to wait for inspiration because I know that the work itself—if I remain faithful to my rituals—often generates inspiration. Feels addictively good, that flow.

🧠 For further inspiration: what others say about this

• Twyla Tharp (choreographer): "Creativity is a habit, and the best creativity is the result of good work habits."

• Masson Currey and Ernst-Jan Pfauth collected the daily rituals of 170 famous artists, writers, filmmakers, and other creatives and bundled them in a book which was released just last week. It shows how in a time when notifications constantly demand our attention, rituals can provide a resting point. Highly recommended!

---

Wat is de relatie tussen creativiteit, productiviteit en dagelijkse rituelen? Dat is een vraag waar veel kunstenaars, schrijvers en denkers zich al eeuwen mee bezighouden. Ook ik probeer grip te krijgen op mijn eigen creativiteit, een proces dat zich maar moeilijk laat sturen. Vaak gaat het in een golfbeweging, met periodes van grote productiviteit, afgewisseld met periodes van zoeken en zwoegen. Maar het ontwikkelen van terugkerende routines plus een flinke portie leergierigheid lijken zeker bij te dragen aan meer continuïteit en productiviteit. De relatie tussen creativiteit, productiviteit en rituelen is complex, maar ook fundamenteel voor het begrijpen van hoe artistieke prestaties tot stand komen. Bij deze een bescheiden poging daartoe.

🎨 Creativiteit: de vonk

Creativiteit is vaak het beginpunt: het vermogen om nieuwe ideeën, verbanden of vormen te zien en te verbeelden. Maar zoals gezegd is creatieve inspiratie grillig — het komt niet altijd als je het nodig hebt. Hier komt het belang van rituelen en routines om de hoek kijken.

⚙️ Productiviteit: de uitvoering

Productiviteit draait om consistent werk leveren: ideeën omzetten in tastbare vormen zoals schilderijen, gedichten, muziekstukken of in mijn geval vooral foto’s. Waar creativiteit soms chaotisch en vluchtig kan zijn, vraagt productiviteit om discipline en herhaling. Komt soms een tikkeltje obsessief over, maar zeker nuttig om verder te komen.

🔁 Rituelen: de brug tussen vonk en uitvoering

Rituelen vormen vaak een psychologische overgang van de gewone wereld naar de creatieve ruimte. Zo begint mijn dag doorgaans met een workout op mijn Tacx Neo Smart Trainer, gevolgd door cornflakes + de krant, een warme douche, het zetten van een kopje espresso, en vóór ik echt begin tenslotte een rondje langs mijn favoriete websites. Ze:

• Signaleren aan mijn brein: “het is tijd om te maken.”

• Scheppen structuur in een verder vrij en onvoorspelbaar proces.

• Bouwen momentum: door herhaling worden ze bijna automatisch, waardoor de drempel om te beginnen lager wordt.

• Geven ‘headspace’ voor creatief werk en beschermen tegen afleiding.

🌱 De synergie

Wanneer rituelen goed zijn afgestemd op iemands creatieve ritme, ontstaat een soort flow waarin creativiteit en productiviteit elkaar versterken. Ik hoef niet te wachten op inspiratie, omdat ik weet dat het werk zélf — mits ik trouw blijft aan mijn rituelen — de inspiratie vaak opwekt. Voelt verslavend lekker, die flow.

🧠 Ter VERDERE inspiratie: wat anderen hierover zeggen

• Twyla Tharp (choreografe): “Creativity is a habit, and the best creativity is the result of good work habits.”

• Masson Currey en Ernst-Jan Pfauth verzamelden de dagelijkse rituelen van 170 bekende kunstenaars, schrijvers, filmmakers en andere creatieven en bundelden ze in een boek dat afgelopen week verscheen. Het laat zien hoe in een tijd waarin notificaties constant onze aandacht opeisen, rituelen een rustpunt kunnen zijn. Een aanrader!

Meer over dit onderwerp